Representantes de A Mesa pola Normalización Lingüística (Galiza), Kontseilua (Euskal Herria), Ciemen e Plataforma per a Llengua (Cataluña), Escola Valenciana e Acción Cultural de o País Valencia (País Valenciá) e Iniciativa pel Asturianu (Asturias) valoraron esta mañá en rolda de prensa a aprobación no Congreso de parte do manifesto Liberdade, igualdade, democracia
“O cumprimento deste ponto só é posíbel eliminando as limitacións ao uso das linguas propias de cada territorio na lexislación e aplicándoo transversalmeente a toda a normativa que se aprobe desde agora”, afirma Marcos Maceira. “Débense iniciar, por tanto”, conclúe, “accións encamiñadas a garantir o dereito práctico, real da cidadanía, ao uso da lingua propia do seu territorio en todo momento e para calquera acto. Isto implica ámbitos como a administración, a xustiza, a educación, a xustiza, o lecer, o socioeconómico ou medios de comunicación, todos eles incluídos especificamente na CELRM”.
Xanela aberta
Bilbao subliñou que tamén desde Europa se insistiu recentemente na necesidade de que o Estado cambie o rumbo da política lingüística. Hai unha semana, o Comité de Expertos do Consello de Europa publicou un novo informe sobre a Carta Europea das Linguas Rexionais ou Minoritarias e reiterou que o Estado incumpre unha serie de recomendacións. “As recomendacións incumpridas”, sinalou o representante de Kontseilua, “vincúlanse directamente ás medidas que foron rexeitadas na Proposición non de Lei. Parécenos, por tanto, que se hai vontade, o Estado cumpriría facilmente os tratados internacionais ratificados, precisamente pola vía que lle propuxemos os axentes”.
Pola súa banda, o representante de Iniciativa Pol Asturianu, Iván Llera, fixo unha valoración sobre o punto que se aprobou ao redor da oficialidade: “En canto á nosa lingua, supón un gran impulso ao noso labor e, polo tanto, á actitude dos partidos que defenden a oficialidade na Xunta Xeneral. O Goberno asturiano manifestou en varias ocasións que en setembro de 2021 iniciaría o proceso de reforma do Estatuto de Autonomía. Agora poderemos incrementar a presión ante os partidos que apoian a oficialidade para abrir canto antes o debate sobre a reforma do Estatuto, así como para recoñecer ao galego ese status nos concellos de Eo-Navia “.
Llera lembrou tamén que este punto da oficialidade tamén afecta a outras linguas: “Pódese aproveitar para introducir no Estatuto de Aragón a oficialidade do aragonés e do catalán, tendo en conta que, en breve, reformarase o Estatuto. No caso de Navarra, hai que lembrar que a lingua non é oficial en todo o territorio e o punto aprobado atende tamén a este tipo de casuística. Por tanto, debería contribuír a impulsar a reforma do Amejoramiento para estender a oficialidade a todo o territorio. E, da mesma maneira pode valer para outros territorios, como o galego en Berzo, Seabra e Portelas (Castela e León) e Xálima (Estremadura); o catalán en Carx (Murcia); e o eúscaro en Treviño (Castela e León) e en Trucios (Cantabria). “
Alexandra Usó, de Escola Valenciana, chamou a atención sobre como, no relativo ao catalán, “hai que conseguir que non haxa impedimentos para o seu uso, aínda que o nome da lingua sexa diferente en cada territorio, segundo os estatutos, catalán en Catalunya e Illas, valenciano en Valencia. Habería que pedir que o valenciano e o catalán sexan denominacións equivalentes e o texto debería servir para pedir á Avogacía do Estado que non volva pór en cuestión a separación lingüística”. Toni Gisbert, de ACPV, pola súa banda, recordou que “o galego forma parte dun ámbito lingüístico máis amplo, o galego-portugués, separado polas fronteiras administrativas dos estados na Península Ibérica. A pesar das diferentes regras ortográficas para as variantes galega e portuguesa, a reciprocidade na recepción de medios de comunicación e audiovisuais axudaría a coñecer mellor entre os falantes estas variantes e a reconstruílas a través de modelos de verdadeiro galego”.
